Reisverhaal «No-Zw-La25-02»

Voorjaar 2025-Noors- en Zweeds Lapland | Zweden | 0 Reacties 02 Mei 2025 - Laatste Aanpassing 02 Mei 2025

No-Zw25-02

Woensdag 23 april
We zijn vrij gedegouteerd van de parkeergelden die overal betaald dienen te worden, zelfs op de parking van het warenhuis waar je boodschappen doet. Je bent net een melkkoe. En er is natuurlijk ook het feit dat het noordelijker nog sneeuwt en te koud is waardoor we beslist hebben om vandaag Zweden op te zoeken en vandaaruit het noorden en het zachtere weer op te zoeken. Voetnoot: vannacht sliepen we op een parking in het bos, hoog in het gebergte boven Lillehammer. We betaalden daarvoor 100 Nok (+/- 10€). We zagen er wel een Sneeuwhaas (Lepus timidus)….
En dus zijn we vanmorgen terug richting zuiden gereden om kort voor Hamar noordoost naar Nybergsund te rijden en even verder de Zweedse grens te bereiken. Een mooie rit doorheen oneindige bossen. Sinds de grensovergang zitten we in een heel groot skigebied. Op de skipistes ligt nog heel wat sneeuw maar eromheen is alles al weggesmolten. Er is overal veel beloop, ook hier in Sälen, waar we halt h.ouden. We denken dat de Zweden nu Paasverlof hebben, moeten we eens navragen. We zullen overnachten op een parking voor campers in Sälen, gratis !!!
Kilometerstand:137.129km Gereden: 243km

Donderdag 24 april
Nadat het gisteren tot 13°C hadden werden we vanmorgen wakker in de sneeuw. Overal lag een laagje, behalve op de rijbaan. Gelukkig, want we hebben dan wel sneeuwbanden opliggen en sneeuwsokken bij, het maakt wel een verschil. Rond 8u15 zijn we vertrokken en we hebben +/- 65km afgelegd in sneeuwbuien die het witte tapijt aandikten. Maar in Malung werd de sneeuw water, een zachte regen tot onze bestemming in Nås. Daar vonden we Nås Camping Dalarna waar we een mooie plek opzochten aan de rivier, de Västerdalälven. De camping opent eigenlijk pas over een week op 1 mei, maar de vriendelijke eigenaars, een koppel afkomstig van Nederland, hebben ons toch vriendelijk uitgenodigd om hier te verblijven. Aan de nieuwe sanitairinstallaties wordt nog gewerkt maar we mogen gebruik maken van een grote stuga (hut) waar we ook mogen douchen.
Op de middag zijn we naar het dorpje gestapt waar we lunchten in de Nederborgs Bistro. Goede keuken, en zoals het Zweden past, een prijs/kwaliteit die menig restaurant in Belgie zou doen blozen. Het is hier de goede gewoonte om voor de lunch uit eten te gaan, waardoor de restaurantjes meestal goed te doen hebben. Een historisch gegroeid fenomeen. We betaalden nog geen 22€ voor ons beiden, soep, sla buffet, gebakken vis met tomatensaus en puree, niet alcoholische drank en koffie !
Vermits het morgen mooi weer zou worden zit het er dik in dat we een dagje langer blijven, ook al omdat er in het bistrootje Zalm op het menu staat…
Kilometerstand: 137.260 km Gereden: 131 km

Vrijdag 25 april
Op weg naar de lekkere bistro vonden we een bord met de naam ‘Carl von Linné’. Aan de grond genageld waren we, hier een teken vinden van de beroemde man die de grondlegger is van de taxonomie, de zoölogische nomenclatuur. Een zeer boeiend man wiens verwezenlijkingen we hier niet kunnen weergeven. De volgende link kan dat beter :
https://nl.wikipedia.org/wiki/Carl_Linnaeus
Zeeeeer de moeite waard !
We wisten al wel dat z’n geboorteplek Råshult, in het zuidelijk Zweden te bezoeken is, maar dat we hier al een voetafdruk zouden vinden… dat was een verrassing.
Vandaag wordt ook besteed aan wandelen, een frisse douche, schrijven en lezen.
Kilometerstand: 137.260 km Gereden: 0 km

Zaterdag 26 april
We hebben beslist om nog een dagje langer op deze camping te blijven. Het vriest nog wel ‘s nachts maar het is prachtig zonnig weer en we zijn hier zo goed als alleen.
Na een stevige wandeling vanmorgen was de lunch een deugddoener, kip met geroosterde aardappeltjes of met frietjes… en die frietjes, die mochten er best wezen, in tegenstelling voor wat daar soms moet voor doorgaan.
Waarnemingen op deze site en tijdens wandelingen: Knobbelzwaan, Wilde eend, Canadese gans, Kraanvogel, Kauw, Beflijster (L!), Zanglijster, Kramsvogel, Spreeuw, Koolmees, Pimpelmees, Tjiftjaf, Heggenmus, Roodborst, Witte kwikstaart, Sijs, Groenling, Zwarte kraai, Wulp, Merel, Houtduif, Stormmeeuw, Fitis, Geelgors, Torenvalk, Bruine kiekendief, Ekster, Smient,
Kilometerstand: 137.260 km Gereden:0 km

Zondag 27 april
Vandaag rijden we oostelijk naar Dala-Floda waar we de houten brug gaan bekijken. Het is de langste houten hangbrug van Zweden. Op een info bordje ernaast vinden we onze vriend Linneus terug. Ook hier is hij gepasseerd in zijn opdracht om Dalarna’s mogelijkheden te onderzoeken.
De korte tekst maakt dat we graag z’n verslag volledig zouden lezen maar vrezen dat dat enkel in het Zweeds verschenen is. We lunchen in een nabijgelegen restaurantje en zetten onze trip verder tot de camperplaats nabij Djuras. Daar konden we enkel via een elektronische app betalen en daar wilden we niet van weten, zeker niet voor deze plek. We vonden een mooie(re) plek op de camping net voorbij Djurmo, aan de oever van de Dalalven rivier, het verlengde van de Vasterdalalven waar we vorige nachten stonden en die we eigenlijk al volgen van toen we Noorwegen verlieten. Eigenlijk zou deze camping pas volgende week opengaan, maar de eigenaar was zo vriendelijk om ons toch binnen te laten. We slapen met uitzicht op het water.
Kilometerstand: 137.312 km Gereden:52 km

Maandag 28 april
Vandaag gaan we eerst naar het winkelcentrum van Borlange. We willen daar in de grote IKEA vragen of ze misschien… we durven het bijna niet te vragen… een warmwaterkruik hebben. We voelden ons een beetje Neanderthalers want het meisje aan de infobalie keek ons aan alsof ze het in Keulen hoorde donderen. Toch drong het door wat we bedoelden en na wat zoekwerk op de pc bleek dat ze zoiets niet hadden. Later op de dag kregen we van een apothekeres een adres waar ze dat nog wel verkochten en vanaf nu kunnen we ons Mwenzi-bed, als het erg koud is, voorverwarmen.
Maar we deden toch nog eerst een wandeling doorheen de onbetamelijk grote IKEA winkel. Niet te beschrijven. We namen lunch in het restaurant. Zweedse balletje met erwtjes, frietjes en frisdrank voor nog geen 10€ (113 Sek)… voor ons beiden !
In de ‘Stora Coop’ doen we nog boodschappen voor de volgende dagen en vertrekken dan naar Falun. Drie jaar geleden bezochten we er de oude kopermijnsite waar ook de fameuze “Falun Rotfarg” werd ontwikkeld en nog steeds wordt gemaakt als bijproduct van de koperontginning. Het is een zeer gewild product ter voorkoming van houtrot zodat je in heel Zweden de rood-bruin beschilderde houten gebouwen kan zien.
Morgen bezoeken we de stad en misschien ook een verfwinkel….
Kilometerstand: 137.353 km. Gereden: 41 km

Dinsdag 29 april
Via het grote plein, Stora Torget, gaan we naar ‘Falu Brod & Patisserie’, een zeer gezellige plek waar je kan genieten van een pasteitje met koffie. Vandaar lopen we verder naar de gotische Stora Kopperbergkerk. Die staat hier al sinds de 14de eeuw. Binnen werden we vergast op een orgelspel, blijkbaar was de organiste aan het repeteren. Om 11 uur gaat het Dalarna museum open en bezoeken we de verschillende tentoonstellingen. Van de typische klederdrachten uit de omgeving is een rijke en kleurrijke selectie te zien. Enkele kamers waren ingericht en beschilderd zoals dat in rijke boerderijen en huizen werd gedaan in de 17de eeuw en later. Een andere zaal is behangen met fragmenten op doek. In nog een andere zaal worden honderden houten Dalarnapaarden uitgestald, het symbool van de provincie.
Beneden zien we nog een tentoonstelling van electrische gitaren van Hagstrom die in de handen van talloze muziekartiesten zoals David Bowie en Frank Zappa hun diensten bewezen. Een overzicht van de kopermijn industrie in Falun gaf aan hoe belangrijk die voor de streek was. Falun was toen, na Stockholm, de belangrijkste en rijkste stad van het land.
Op een moment in de 17de eeuw was tweederde van de koperproductie in de wereld afkomstig uit de Falun mijn.
Indrukwekkend was ook de kleine tentoonstelling van een messenmaker uit de 19de eeuw, die werkelijk prachtige siermessen maakte in nikkel zilver, een legering van koper, nikkel en zilver. De man werd ‘Kniv-Kalle’ genoemd… een meester graveur ook die schitterende gravures aanbracht op z’n werkstukken.
We overnachten weer op de parking niet ver van het centrum die rond 16u30 begint leeg te lopen.
Kilometerstand: 137.353 km. Gereden: 0 km

Woensdag 30 april
Vanmorgen eerst onze zwarte tank gaan ledigen op een camping noord van Falun. We wilden ook een bezoek brengen aan het ‘Medicin-Historisk Museum’ in Falun maar het telefoonnummer dat je eerst moest bellen gaf geen reactie. Wat we ook probeerden… het baatte niets. Ook het LPG station waar we onze LPG-tanks wilden laten bijvullen gaven niet thuis. Morgen is het 1 mei en blijkbaar zijn er heel wat mensen vandaag al in de vrije dag modus. We lunchen onze frustratie dan maar weg in de broodzaak van gisteren en brengen nog een kort bezoek aan de mijnsite. Overnachten doen we een laatste keer op de parking in Falun. Oh ja, vandaag zagen we onderweg op een meer een IJsduiker ! Eerste waarneming tijdens deze reis.
Kilometerstand: 137.395 km Gereden: 44 km

Donderdag 1 mei
Na een ochtendwandelingetje in een bijna verlaten Falun, rijden we via Rattvik naar Mora, gelegen tussen het Orsasjon -en het grote Siljan meer. Het is de geboorte -en sterfplek van Zwedens meest iconische kunstenaar, Anders Zorn (1860 - 1920). We bezoeken het museum dat volledig aan hem is gewijd en mede door z’n echtgenote Emma werd opgericht. Het geeft een overzicht van zijn/hun leven en werk, met ook een inzicht in hun dagelijkse leven, vrienden, hun huis en bezittingen. Onder dat laatste valt onderandere de zilverwerk verzameling die op twee na de grootste van Zweden was. Anders Zorn was vooral bekend, ook in de VS, voor zijn portretschilderijen die hij van voorname -en vooral rijke mensen maakte. Hij was ook etser, houtsnijder en beeldhouwer. De drie tentoongestelde houtsnijwerken zijn een kleine buste van zijn moeder Mona en zijn grootmoeder en een bed met erop een naakte dame. Van dat laatste stuk werd later een zilveren sierraden kistje gemaakt dat ook in de zilverwerk tentoonstelling te kijk staat. Hopelijk kunnen we morgen het huis bezoeken want dat moet prachtig zijn.
We verblijven intussen op camping Amasangsgarden in Mora.
Kilometerstand: 137.485 km Gereden: 90 km

Vrijdag 2 mei
De Engelstalig gegidste rondleiding in het huis van Anders en Emma Zorn begon pas te 13uur en dus hadden we ruim tijd om wat te wandelen en de hoofdstraat van Mona te verkennen.
Spijtig genoeg mochten we geen foto’ s maken binnen in het huis… heeeel spijtig want het was de moeite. Het was het eerste huis in de wijde regio die een ijskast in de keuken had - build by General Motors - en door Ander Zorn meegebracht vanuit de VS. Ook de warmwaterketel bracht hij van daar mee. Maar niemand wist hoe ze het ding moesten aansluiten en aan de praat krijgen dus stuurden ze iemand naar de VS voor een opleiding. De telefoon aan de muur was ook één van de eersten. Het had nummer 4, waarover de Zorn’s wat verbolgen waren. Ze hadden nummer 1 verwacht…
Werkelijk indrukwekkend is de woonkamer waarvan we in het museum al een grote foto zagen.
Anders en Emma Zorn waren heel rijke mensen maar ze waren ook gul. Hun personeel werd goed betaald en zij hadden ook recht op gezondheidszorg, op 14 dagen betaald verlof met daarbovenop nog vakantiegeld, voor die tijd allemaal revolutionaire regelingen. Toen Emma in 1942 overleed kreeg elk personeelslid een jaar uitbetaald.
Buiten hun interesse voor zilverwerk hadden ze ook oog voor het behoud van traditionele oude woningen waarvan ze er een aantal aankochten en lieten samenbrengen in wat nu het Zorns gammelgard noemt, een openluchtmuseum. Buiten de woning is er het atelier van de kunstenaar, gehuisvest in één van de oudste schuren van Zweden. Het stamt uit het begin van de 13de eeuw !
Er was toen wat commotie omdat Anders er enkele ramen in liet zetten om meer licht in z’n atelier te krijgen. Mede daardoor konden we zelf ook een blik werpen op het atelier en er ook een foto van nemen, een magere troost voor onze blog. We overnachten nog een keer op de camping.
Kilometerstand: 137.494 km Gereden: 9 km

Voorlopige waarnemingen tijdens deze reis:
Das (verkeersslachtoffer)
Ree
Sneeuwhaas

Knobbelzwaan, Wilde eend, Smient, Bonte kraai, Kauw, Zwarte kraai, Ekster, Kramsvogel, Grote zaagbek, Heggenmus, Stormmeeuw, Houtduif, Pimpelmees, Koolmees, Tjiftjaf, Fitis, Witte kwikstaart, Roodborst, Merel, Vink, Kraanvogel, Canadese gans, Zanglijster, Beflijster (L!), Spreeuw, Geelgors, Sijs, Groenling, Wulp, Houtduif, Torenvalk, Bruine kiekendief, IJsduiker.